آشنایی با هنر عکاسی سورئال

تاریخچه جنبش سورئال

سوررئالیسم یک جنبش فکری و هنری است که پس از جنگ جهانی اول، در واکنش به وحشت و پوچ بودن جنگ و تحت تأثیر جنبش دادا (Dada movement)، ایجاد شد. آثار سورئال عقل را به چالش کشید. اما جنبش دادا چیست؟ جنبش دادا که دادائیسم (Dadaism) نیز نامیده می‌شود، در سال 1916 در زوریخ و براساس انگیزه جمعی چندین هنرمند و نویسنده از جمله هوگو بال (Hugo Ball)، امی هنینگ (Emmy Hennings)، تریستان تزارا (Tristan Tzara)، ریچارد هوئلسنبک (Richard Huelsenbeck)، ژان آرپ (Jean Arp) و هانس ریشتر (Hans Richter) متولد شد. هدف آن‌ها شکستن قواعدی بود که در گذشته، هنرمندان در ادبیات و هنر تحمیل کرده بودند. آن‌ها در پی آزادی در خلقت اشکال مختلف بودند.

سوررئالیسم پس از جنگ جهانی اول و در پاریس متولد شد. در آن زمان مردم به‌دنبال فرار از وحشت جنگ و مرگ بودند. در‌واقع هنر راهی برای فرار از واقعیت‌های تلخ بود. هنرمندان می‌خواستند انقلابی و نوآور باشند. به بیان ساده، عکاسی سوررئالیسم یک مکتب نیست، بلکه یک رویکرد جدید فکری است. یک مفهوم و روش هنری برای انجام کارها است. سوررئالیست‌ها ناخودآگاهی، رویا و تخیل را از مفاهیم اساسی این جنبش می‌دانند.

سوررئالیست‌های اصلی بیشتر از نقاشان، نویسندگان و فیلمسازان بودند، اما آندره برتون، بنیانگذار جنبش سوررئالیستی با روانپزشکی و روانکاوی فرویدی نیز آشنا بود. به همین خاطر، ایده‌های فروید در مورد ناخودآگاه و رویاها تأثیر به سزایی بر جنبش هنر سورئالیستی داشته‌است.

عکاسی سورئال

چه در گذشته و چه در عصر کنونی، هدف از عکاسی سورئال انتقال دنیایی فراتر از واقعیت بوده‌است. دنیایی که افکار غیرمعمول و عجیب یک نفر را به دقیق‌ترین شکل ممکن مجسم می‌کند. از اولین روزهای عکاسی سوررئالیسم در دهه 1920 تا عصر حاضر، همواره شاهد تحول واقعی عکاسی به‌عنوان رسانه‌ای بوده‌ایم. عکس سورئال، عکسی است که ما را شگفت‌زده می‌کند، ما را می‌ترساند. اما در عین حال، با ترکیب‌بندی فوق‌العاده و باورنکردنی‌اش ما را مجذوب خودش می‌کند. امروزه، عکاسی سورئالیسم به اندازه تعداد عکاسان، مختلف و متنوع است. به‌عنوان مثال، چما مادوز سبک بسیار سنتی سورئالیسم را نشان می‌دهد، در حالی که راجر بالن، هنرمند ساکن آفریقای جنوبی، تصاویر عجیب و غریب‌تری خلق می‌کند.

معروف‌ترین عکس‌ سورئال

مشهورترین عکس سوررئالیسم تمام دوران، Dali Atomicus است که توسط فیلیپ هالسمن (Philippe Halsman) خلق شده‌است. تصویر هالسمن، دالی شناور، چندین گربه، یک صندلی و رگه‌ای از آب که در حال پرواز  هستند را نشان می‌دهد.

تکنیک‌های عکاسی سورئالیسم

چگونه می‌توان یک تصویر سورئالیستی خلق کرد؟ در ادامه قصد داریم به بیان تکنیک‌هایی بپردازیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید ایده‌های الهام‌بخش برای عکاسی سورئال را پیدا کنید.

عکس ترکیبی Photo composite

از آنجایی که سورئال نشان‌دهنده چیزهایی است که در زندگی واقعی وجود ندارند، ترکیب عکس نیز یک تکنیک شناخته شده در عکاسی سورئال است. فتوشاپ یک نرم افزار عالی برای ساخت عکس کامپوزیت است. با این حال، می‌توانید از هر برنامه‌ای که امکان کار با لایه‌های مختلف عکس را به شما می‌دهد نیز استفاده کنید. عکس ترکیبی خود به روش‌های مختلفی ساخته می‌شود. برخی از آن‌ها عبارتند از:

استعاره‌های بصری Visual metaphors

 استعاره‌های بصری به شما امکان می‌دهد با معانی و مفاهیم مختلف اشیاء نمایش داده شده، بازی کنید. به عنوان مثال، جایگزین کردن پوسته حلزون با یک خانه، زیرا پوسته چیزی است که از حلزون در برابر محیط پیرامون محافظت می‌کند.

عکاسی فانتزی Fantasy photography

 با استفاده از روش عکاسی فانتزی، می‌توانید شخصیت‌ها و دنیاهای خیالی بسازید که به قوانین دنیای واقعی پایبند نیستند.

عکس‌های خارج از قاب Pop-out photos

با استفاده از تکنیک عکس‌های خارج از قاب، می‌توانید دو واقعیت را با هم ترکیب کنید. به‌عنوان مثال، می‌توانید تصویری بسازید که در آن شخصی در حال خواندن کتاب است درحالی که شخصیت‌های داستان از صفحات بیرون آمده‌اند.

چندبار نوردهی Multiple exposures

با استفاده از فتوشاپ می‌توانید از تکنیک چندبار نوردهی استفاده کنید. با این حال، اگر به دنبال ایده‌های عکاسی سورئال بدون استفاده از فتوشاپ هستید، با استفاده از دوربین (آنالوگ یا دیجیتال) نیز می‌توانید این تکنیک را به‌کار ببرید.

عکاسی شناور Levitation photography

تکنیک عکاسی شناور یکی دیگر از تکنیک‌های عکاسی سورئالیسم است که می‌توان با استفاده از فتوشاپ نیز آن را به کار برد. فتوشاپ و هوش مصنوعی (AI) به خلق صحنه‌های پیچیده‌ کمک می‌کند. اگر می‌خواهید بدون تکنیک ترکیب کردن، شناورسازی را انجام دهید، باید از سرعت شاتر بالا (سریع) استفاده کنید. به این ترتیب، می‌توانید سوژه را در حالت معلق یا شناور منجمد ‌کنید.

چیدمان Photo production

چیدمان یا تولید عکس به فرآیند ایجاد یک تصویر از ایده اصلی تا نتیجه نهایی گفته می‌شود. در این تکنیک، باید آن‌چه در ذهن دارید را با جزییات در صحنه پیاده‌سازی کنید.

تغییر پرسپکتیو changing perspective

کل مفهوم عکاسی سورئالیسم به چالش کشیدن عقلانیت است. بنابراین، چیزهایی که منطقی نیستند در عکاسی سورئال به خوبی عمل می‌کنند. تغییر پرسپکتو می‌تواند یک راه آسان برای نگاه متفاوت به دنیای پیرامون باشد و تخیل بیننده را برانگیزد.

استفاده از بازتاب‌ها Use reflections

انعکاس‌ها برای ساختن عکس‌های سورئال عالی هستند. آن‌چه می‌بینید چیزی نیست که وجود دارد. به عبارت دیگر، این نسخه آینه‌ای ترکیبی از صحنه جلو و پشت شما است.

تاری حرکت Motion Blur

تکنیک دیگر برای ایجاد تصاویر سورئالیستی، استفاده از تاری حرکت است. زمانی که سوژه متحرک است، از این تکنیک استفاده کنید. برای ایجاد تاری حرکت می‌توانید سرعت شاتر را کم کنید و یا دوربین را در حین عکاسی حرکت دهید.

تغییر دادن رنگ‌ها Alter the Colors

بازی با رنگ‌ها یکی از رایج‌ترین تکنیک‌هایی است که در عکاسی سورئال مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر چیز در دنیای ما رنگ خاص خود را دارد و ما به آن عادت کرده ایم: چمن سبز، آسمان آبی، خورشید زرد و … . اگر می‌خواهید تصاویر سورئال خیره‌کننده‌ای ایجاد کنید، باید رنگ‌ها را تغییر دهید.

معرفی عکاسان سوررئالیست 2023

بارا پراسیلوا

اینستاگرام: (bara_prasilova@)

بارا پراسیلوا استاد عکاسی مفهومی بوده و دارای سبک منحصربه‌فردی برای نشان دادن منظره‌های بسیار خاص دارد. مانند ربات سوار بر اسب. درکارهای او مردم به شدت حضور دارند.

آیدین بویوکتاش

اینستاگرام: (aydinbuyuktas@)

آیدین بویوکتاش یک هنرمند ترک است که با دستکاری عکس‌ها، مناظر جدیدی از جهان را در زوایای مختلف ایجاد می‌کند. یک چشم‌انداز غیر‌معمولی برای لذت بردن.

شان رایکن

اینستاگرام: (ShaunRyken@)

شان رایکن یک هنرمند کانادایی و فتوشاپ‌کار حرفه‌ای است. وی در خلق صحنه‌های سورئال مهارت بالایی دارد.

روزن گلدمن

اینستاگرام: (ronengoldman@)

روزن گلدمن یک عکاس تجاری موفق است که ترکیبی از عکاسی پرتره و سورئال را ارائه می‌کند. بسیاری معتقدند برخی از آثار وی تفسیری از زندگی مدرن است.

جاتی پوترا پراتاما

اینستاگرام: (jatiputra@)

اگر به سبک آیدین بویوکتاش علاقه‌مند هستید و دوست دارید جهان را از زوایای جدیدی ببینید پس از هنر جاتی پوترا نیز لذت خواهید برد. عکس‌هایی با انحناها و زوایایی خاص.

اپریسکو

اینستاگرام: (oprisco@)

اپریسکو اینستاگرامر دیگری است که استعداد فوق‌العاده در ایجاد عکس‌های پرتره عجیب و غریب سورئال در دنیای بیرون را دارد، اگر از سلفی‌های معمولی خسته شده‌اید، عکس‌های او برای شما جذاب خواهد بود.

ناشناس

اینستاگرام: (unknownian@)

ناشناس، یک طراح گرافیک و هنرمند دیجیتال است. بنابراین تصور کنید که چه تصاویر فوق العاده‌ای می‌تواند ایجاد کند. عکس‌های او اغلب نماهای بسیار غیرعادی‌تری از جهان است. با حیواناتی با ابعاد عجیب، ساختمان‌هایی در مکان‌های غیرعادی، سیاراتی نزدیک‌تر از آنچه که باید باشند و خیلی چیزهای دیگر.

جاستین پیترز

اینستاگرام: (jstnptrs@)

جاستین پیترز یک هنرمند خلاق است که آثار هنری جذابی را تولید می‌کند. به گفته او این آثار برای “باز کردن ذهن شما” طراحی شده‌اند. صفحه اینستاگرام او مملو از تصاویری است که شما را با تصور احتمالات جهان‌های دیگر با ابعاد عجیب و غریب، شگفت‌زده می‌کند.

چگونه عکس سورئال بگیریم؟

عکاسی سورئال می‌تواند یک کار سرگرم کننده و در عین حال معنادار و پرارزش باشد. به بیان ساده‌تر، عکاسی سورئالیسم راهی است که خلاقیت شما را بیدار می‌کند. در این مقاله به برخی تکنیک‌ها برای خلق آثار سورئال اشاره کردیم. اما هنر سورئال به همین جا ختم نمی‌شود. برای قدم گذاشتن در این راه؛ مانند هر ژانر دیگری؛ به تمرین، مطالعه و کسب تجربه نیاز دارید.