کتاب عکاس مینیمالیست

کتاب عکاس مینیمالیست

دوربین خوب و ابزارالات متعدد تضمین کننده ی عکسهای عالی و بی نقص نخواهد بود. نور، ترکیب بندی، درک سوژه و مسائلی از این دست از اهمیتی حیاتی برخوردارند. بنابراین با در نظر گرفتن موضوع و نوع فعالیت خود باید ابزار مکفی را انتخاب کرده و از بار غیرضروری بکاهیم.

در مراجعه به تاریخ هنر و عکاسی ملاحظه خواهیم کرد که تأثیرگذارترین عکس ها مانند «مرگ سرباز جمهوری خواه» رابرت کاپا، «کودک گرسنهی سودانی و لاشخوری در کمین» کوین کارتر، «اعدام ویت کنگی غیرنظامی در سایگون» ادی ادمز و … با ابزاری ساده تهیه شده اند و از سوی دیگر از تعدد عوامل و نشانه های بصری نیز در این عکسها خبری نیست.

از خلال تجارب تاریخی آموخته ایم که راز تأثیر گذاری روایت های ادبی و بصری در پرهیز از تراکم دلالتهای معنایی مضاعف و بهره گیری از حداقل عناصر تخیلی و بصری نهفته است. رباعیات خیام، حکایتهای سعدی، ناصر خسرو و عبید زاکانی، داستان و فیلم های کوتاه و هایکوهای ژاپنی در نتیجه ی نقصان فناوری یا عدم اشراف به ابزار شکل نگرفته اند، بلکه زاییده ی ذهن خلاق و کمینه گرای (مینیمالیستی) هنرمند بوده اند.

آثار بجامانده بر دیوار غارها و بدنه ی ظروف سفالین عهدهای پیشین ما را در سادگی این اشکال و همچنین سادگی ابزار خلق و تولیدشان به فکر وامیدارد؛ که بازنمایی تأثیرگذار یک شیء و رویداد چگونه با ایجاد چند خط و نقطه، توسط ابزاری ساده و دم دستی، انجام گرفته است.

طبیعی است که در ژانرهای متنوع عکاسی – معماری، پرتره، طبیعت، خیابانی مستند و … به ابزاری متفاوت نیاز خواهیم داشت و توفیق در تمام این زمینه ها یا یک دوربین SLR غیرممکن است. در خود عکس و بازنمایی رویدادها و اشیاء نیزمتعدد عوامل بصری، قومی تخیل عکاس و نهایتا مخاطب را پراکنده خواهد ساخت.

این کتاب، عکاسی را از دیدگاه مینیمالیستی مورد بررسی و مداقه قرار داده و اثبات می‌کند که گرفتن عکس‌های موفق و تأثیرگذار با تجهیزات ساده و ارزان‌قیمت امکان‌پذیر است.فرایند مینیمالیستی، شناخت عکاس از هدف خود و دست‌یابی به آن را مهم شمرده و سپس بر انتخاب تجهیزات کارآمد، موضوع اصلی و رویکرد کلی برای رسیدن به اهداف تأکید می‌کند. عکاس مینیمالیست بر این باور است که اهمیت مغز و چشم به‌مراتب بیشتر از دوربین عکاسی است.

در پیشگفتار این کتاب، به قلم کریم متقی می خوانیم:
«در مراجعه به تاریخ هنر و عکاسی ملاحظه خواهیم کرد که تاثیرگذارترین عکس‌ها مانند «مرگ سرباز جمهوری خواه» رابرت کاپا، «کودک گرسنه‌ی سودانی و لاشخوری در کمین» کوین کارتر، «اعدام ویت‌کنگی غیرنظامی در سایگون» ادی ادمز و … با ابزاری ساده تهیه شده‌اند و از سوی دیگر از تعدد عوامل و نشانه‌های بصری نیز در این عکس‌ها خبری نیست.

از خلال تجارب تاریخی آموخته‌ایم که راز تاثیرگذاری روایت‌های ادبی و بصری در پرهیز از تراکم دلالت‌های معنایی مضاعف و بهره‌گیری از حداقل عناصر تخیلی و بصری نهفته‌است. رباعیات خیام، حکایت‌های سعدی، ناصر خسرو و عبید زاکانی، داستان و فیلم‌های کوتاه و هایکوهای ژاپنی در نتیجه‌ی نقصان فناوری یا عدم اشراف به ابزار شکل نگرفته‌اند، بلکه زاییده‌ی ذهن خلاق و کمینه‌گرای (مینیمالیستی) هنرمند بوده‌اند.

آثار بجامانده بر دیوار غارها و بدنه‌ی ظروف سفالین عهدهای پیشین ما را در سادگی این اشکال و همچنین سادگی ابزار خلق و تولیدشان به فکر وامیدارد؛ که بازنمایی تاثیرگذار یک شیء و رویداد چگونه با ایجاد چند خط و نقطه، توسط ابزاری ساده و دم‌دستی انجام گرفته‌است.

طبیعی است که در ژانرهای متنوع عکاسی – معماری، پرتره، طبیعت، خیابانی، مستند و …- به ابزاری متفاوت نیازی خواهیم داشت و توفیق در تمام این زمینه‌ها تنها با یک دوربین SLR غیرممکن است. در خود عکس و بازنمایی رویدادها و اشیاء نیز تعدد عوامل بصری، قوه‌ی تخیل عکاس و نهایتاً مخاطب را پراکنده خواهد ساخت.

عکس‌های ساده و سرراست، با حداقل عوامل بصری، راه را برای خوانش آسان و موفق تصویر و نتیجه‌گیری مخاطب باز می‌گذارد. پر واضح است که شناخت از موضوع و تشخیص ابزار مورد نیاز و ایجاز در استفاده از نشانه‌ها و استعاره‌ها، مختصرگویی و مختصرنمایی، تخیل عکاس و نهایتاً درک مخاطب را هموار خواهد کرد.»