اگر با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی غریبه نباشید، احتمالا هر روز شاهد عکاسی فلت لی (Flat lay) و عکس‌های تخت در بلاگ‌ها، صفحات اینستاگرام و … خواهید بود. عکاسی فلت لی در واقع عکاسی به صورت مستقیم از زاویه بالا ازاشیائی است که روی یک سطح صاف چیدمان شده‌اند. برخی به این زاویه عکاسی، نمای چشم پرنده می‌گویند. این نوع عکاسی برای به نمایش گذاشتن اشیاء مختلف، به منظور معرفی محصول، عکاسی غذا و یا حتی عکاسی روزانه کاربرد دارد.
به نظر می‌رسد عکاسی فلت کار آسانی است. ولی در حقیقت اینگونه نیست. در این گونه عکس‌ها اشیاء به صورت صاف در پس‌زمینه چیده می‌شوند، بنابراین نمی‌توانید به راحتی برای سوژه خود شخصیت خلق کنید. برای این کار باید از نورپردازی، رنگ و بافت، لایه‌های مختلف و چیدمان کمک بگیرید که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
گام های مختلف برای عکاسی فلت لی (تخت) حرفه‌ای
برای آنکه بتوانید یک عکاسی فلت حرفه ای انجام دهید و عکس‌های فلت زیبا و با کیفیت ثبت کنید، کافی است نکات و ترفندهای زیر را در نظر بگیرید.
داستان خود را انتخاب کنید
در ابتدا باید داستان خود را بسازید. به کمک داستان، یک عکس ساده به عکسی جذاب ارتقاء پیدا می‌کند. به طور مثال هنگام عکاسی از اوتمیل (نوعی صبحانه با جوی دوسر)، به این فکر کنید که چه مواد دیگری برای آماده کردن آن استفاده شده است؟ مزه آن چه احساسی در شما ایجاد می‌کند؟ چگونه سرو می‌شود؟ برای سلامتی مفید است؟ به این ترتیب تصمیم بگیرید در عکس شما چه المان‌هایی قرار گیرد. چیدمان چگونه باشد و …
یک سطح صاف پیدا کنید
از میز ناهارخوری، میز مطالعه، یک تکه چوب، تشک تخت، زمین و هر سطحی که نسبتا صاف باشد، می‌توانید در عکاسی فلات لی استفاده کنید. وقتی تعداد اشیائی که می‌خواهید از آنها در یک شات عکاسی کنید زیاد است، یک بک‌گراند خالی، بدون بافت و رنگ گزینه مناسبی است. همچنین استفاده از بافت طبیعی سطوح مختلف، از جمله میزهای چوبی، یا استفاده از فوم‌های رنگی بسته به نوع عکس، به زیبایی عکس‌های فلت کمک می‌کند.
عنصر مهم (سوژه اصلی) را مشخص کنید
در هنگام عکاسی فلت لی برای ترکیب‌بندی باید سوژه اصلی خود را مشخص کنید. این آیتم نقطه کانونی عکس شماست. بزرگ‌ترین و با اهمیت‌ترین عنصر در عکس که قصد دارید بیشتر از هر چیز مورد توجه قرار گیرد و چشم‌ها به سمت آن کشیده شود.
از تاثیر نور در عکاسی فلت لی غافل نشوید
هنگام عکاسی فلت لی، خوب است مکان عکاسی را نزدیک یک پنجره یا جایی که نور طبیعی مناسبی دارد، انتخاب کنید. نور باعث می‌شود اجسام روی پس‌زمینه سایه ایجاد کنند و درنتیجه عکس بُعد پیدا کند. در هنگام نورپردازی سوژه اصلی خود را در نظر بگیرید و به گونه‌ای از نور بهره بگیرید که آن را برجسته نماید. اگر نور طبیعی در دسترس نیست باید از نور مصنوعی کمک بگیرید. نور را باید به صورت مورب به سمت پایین بتابانید و از یک دفیوزر یا شکل‌دهنده نور برای نرم کردن آن استفاده کنید. همچنین برای داشتن نوری کاملا یکنواخت و عدم ایجاد سایه خیمه و اتاق نور بسیار کاربردی است.
رنگ، بافت و عناصر مختلف به عکس اضافه کنید
در عکاسی فلت لی (تخت)، کنترل کامل بر ترکیب‌بندی دارید و به راحتی می‌توانید تم‌های مختلف را کشف کنید. اینجاست که خلاقیت اهمیت پیدا می‌کند. تمرکز بر یک رنگ خاص یا توجه به حال و هوای عکس در خلق عکسی زیبا و جذاب کمک می‌کند. بافت نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. استفاده از پرده، کاغذهای بافت‌دار، پارچه و موارد دیگر در ایجاد بافت موثر هستند.
اشیاء را چیدمان کنید
برای داشتن یک عکس عالی در عکاسی فلت لی، باید آن را از حالت سکون خارج کنید. این کار از طریق نورپردازی و چیدمان درست اشیاء ممکن می‌شود.
به طور مثال به جای چیدمان تمام المان‌ها در مرکز عکس و ایجاد فضای منفی در اطراف، آنها را به گونه‌ای بچینید که از کادر بیرون بزنند و فقط قسمت‌هایی از برخی اشیاء در کادر قرار گیرد. در این صورت کادر عکاسی شده بخشی از یک صحنه بزرگ‌تر به نظر می‌آید. این امر تخیل بیننده را درگیر می‌کند که به فراتر از کادر فکر کند.
لایه‌های مختلف برای عمق دادن به عکس ایجاد کنید
برای ایجاد عمق در عکاسی فلات لی از لایه‌های مختلف استفاده کنید. به طور مثال صفحات مختلف در اندازه‌های متفاوت در کادر بچینید، سوژه اصلی را در بالای کادر قرار دهید و با اضافه کردن یک حوله یا پارچه در زیر بشقاب عمق و بافت ایجاد کنید. یا بشقابی روی بشقاب دیگر قرار دهید، از سینی زیر سوژه اصلی استفاده کنید. به طور کلی پارچه، حوله، کتاب و مجلات قدیمی برای اینکار مناسب هستند.
چیدمان‌های شناخته شده را به کار ببرید
در عکاسی فلت لی، شکل و اندازه اشیائی که عکاسی می‌کنید، در چیدمان و ترکیب‌بندی نقش دارند. با توجه به این موضوع می‌توانید از شکل‌های مختلف ترکیب‌بندی استفاده کنید. مثلا آنها را در یک خط مستقیم قرار دهید، شبکه بندی کنید، از قانون یک سوم پیروی کنید و…
انواع شکل‌های چیدمان:
- C شکل
- منحنی S
- V شکل
- مثلثی
- دایره‌ای
- خطوط موازی
ادیت عکس‌های فلت لی
پس از پایان عکاسی، برای جلوه دادن به عکس‌هایی که ثبت کرده‌اید، در مرحله ادیت روی آنها کار کنید. ابتدا نرم افزار مورد نظر خود را انتخاب کنید. اگر با دوربین عکاسی کرده‌اید توصیه می‌کنیم از کمرا راو (Camera Raw)، فوتوشاپ یا لایت روم استفاده کنید. اگر هم با تلفن هوشمند عکاسی کرده‌اید از نرم‌افزارهای قدرتمند سازگار با گوشی خود استفاده کنید.
اولین کار در هنگام ادیت، تنظیم نورعکس است. با کار کردن روی Shadows، Highlights، Contrast و Brightness تعادل را در نور عکس خود برقرار کنید. البته تنظیم نور به سلیقه شما نیز بستگی دارد. مثلا ممکن است شما عکسی روشن دوست داشته باشید ویا از داشتن سایه در عکس خود لذت ببرید.
در مرحله بعد برای یک ترکیب‌بندی ایده‌آل عکس خود را برش بزنید و کادر آن را تنظیم کنید. در هنگام کراپ کردن، از خطوط Grid استفاده کنید. به کمک این خطوط سوژه اصلی دقیقا در نقطه‌ی مورد نظر قرار می‌گیرد و ترکیب‌بندی عکس دقیق‌تر می‌شود.
در عکاسی فلت لی، بافت عکس در تاثیرگذاری آن بسیار اهمیت دارد. برای برجسته کردن بافت و نمایان ساختن جزئیات بیشتر، عکس خود را شارپ کنید. برای شارپ کردن روش‌های مختلفی وجود دارد. در هنگام شارپ کردن باید بسیار ظریف و با احتیاط تغییرات رااعمال کنید. در غیر این صورت عکس غیرطبیعی می‌شود. گاهی حتی هاله‌ای در اطراف اشیاء به وجود می‌آید و عکس به کلی تخریب می‌گردد. تیم تولید محتوای نگاه شاپ آموزشی در زمینه شارپ کردن عکس در فوتوشاپ ارائه نموده است که در اینجا می توانید مشاهده کنید.
برای حذف المان‌های اضافه، لکه و … هم از ابزار Clone کمک بگیرید.
از طریق Presetهای آماده و یا Presetهای شخصی خودتان، جلوه‌های رنگی خاص روی عکس‌های فلت لی ایجاد کنید.
تجهیزات مورد نیاز در عکاسی فلت لی
در طول مقاله اشاره هایی به تجهیزاتی که به بهبود عکس‌های تخت و حرفه ای شدن نتیجه کار کمک می‌کنند اشاره نمودیم. در این بخش به دلیل اهمیت این تجهیزات، به طور جداگانه به ذکر آنها می‌پردازیم.
تجهیزات نور پردازی
اگر در هنگام عکاسی نور طبیعی و مناسبی در اختیار ندارید اصلا نگران نباشید! نورهای مصنوعی و به طور کلی تجهیزات نورپردازی در انواع مختلف وجود دارند که نوری بسیار ایده‌آل برای کار شما فراهم می‌آورند.
تجهیزات نورپردازی که می توانید استفاده کنید:
- فلاش‌های استودیویی ثابت و پرتابل
- فلاش‌های اکسترنال
- نورهای ثابت ( انواع نورهای LED و SMD و حتی برای نورپردازی خلاقانه باتوم لایت‌ها و…)
- خیمه نور و اتاق نور
برای داشتن نوری نرم و یکنواخت نیز استفاده از ابزارهای کنترل و شکل دهنده نور مانند سافت باکس، اکتاباکس و … بسیار کاربردی است.
سه پایه
در عکاسی فلت لی (تخت) قرار گرفتن دوربین در راستای عمود بر سطح بسیار مهم است. به این منظور استفاده از یک سه پایه مناسب ضرورت دارد. سه پایه ای که به وسیله آن بتوانید به راحتی عکسی تخت بدون پرسپکتیوهای ناخواسته ثبت کنید. پیشنهاد ما سه پایه‌های T شو هستند که به شما کمک می کنند دورربین خود را در زاویه ای کاملا عمود و مستقیم به سمت سوژه قرار دهید و کادربندی ایده آلی داشته باشید. این سه پایه‌ها هم برای دوربین‌های حرفه‌ای و هم برای موبایل‌های هوشمند به بازار عرضه شده‌اند. با مراجعه به بخش سه پایه‌ها در سایت نگاه شاپ انواع سه پایه‌های مخصوص دوربین و موبایل با قابلیت‌های مختلف در دسترس شما قرار می‌گیرد. با بررسی آنها و با توجه به نیاز خود می‌توانید بهترین سه‌پایه را تهیه کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به طور خلاصه به عکاسی فلت لی (تخت) و راه‌کارهایی که به بهتر شدن عکس‌ها کمک می‌کنند اشاره نمودیم. با توجه به آنچه گفته شد، برای حصول نتیجه عالی، دانستن مواردی چون ترکیب‌بندی، نورپردازی، آشنایی با نرم‌افزارهای ادیت و در نهایت خلاقیت لازم و ضروری است. همچنین استفاده از تجهیزات مناسب به شما کمک می کند.
چیدمان و نور خیلی مهمه، و البته یه وسیله ای که بشه راحت از زاویه بالا باهاش عکاسی کرد.
تو عکاسی فلت به نظر من چیدمان حرف اول و میزنه 🙂