سه ویژگی هر عکس خوب چیست؟

ویژگی های عکس خوب

سه ویژگی مهم در عکس خوب عبارتند از: نور، سوژه، ترکیب بندی.

نور

عکاسی خود نور است. بدون نور شما قادر به ثبت هیچ عکسی نیستید چه برسد به عکس خوب! کیفیت نور از تصویری به تصویر دیگر تغییر می کند اما نور همان چیزی است که ساختار اساسی به عکس شما می دهد، چیزی که نمی توانید موضوعی اساسی تر از آن را پیدا کنید.
شما ممکن است عکس هایی با نورهای بسیار زیبا ببینید. تصاویری که در حالت کلی ممکن است معمولی به نظر برسند، اما نور چه ويژگی دارد که آنرا به مهم ترین مشخصه کیفی عکس شما تبدیل می کند؟

چگونه نور در عکس احساس عکس ایجاد می کند؟

به ساده ترین تعریف نور همان احساس است. احساس تصویر شما به طور کامل تحت تاثیر شرایط نوری است. نور خشن، نور نرم، نور گرم، نور سرد و هر آنچه که در این میان قرار می گیرد. هر کدام از این شرایط، پیام احساسی خاصی را در بر می گیرند و فضای اطراف سوژه اصلی و تصویر نهایی شما را می سازند. با این حال راه های دیگری برای نشان دادن احساسات در عکس شما وجود دارد اما نور قدرتمندترین آنهاست.
اگر تا به حال به اندازه کافی به نور توجه نکرده اید بیرون بروید و شروع به عکاسی کنید. چه نوری یک نور هیجان انگیز به حساب می آید؟ شرایط بسیاری وجود دارد که می توانید آنها را ایده آل در نظر بگیرید. اما کدام بهترین است؟
بعضی از شرایط نوری واقعاً خاص و منحصربفرد هستند. اما واقعیت این است که هر نوع نوری می‌تواند ایده آل باشد. زیرا به خودی خود نور خوب معنای خاصی ندارد. به بیان ساده، نور خوب نوری است که تصویر شما را تبدیل به تصویری می کند که شما در ذهن دارید و می خواهید اینگونه به نظر برسد.

ارتباط عکس خوب و نور

در روزهای ابری و به ظاهر کسل کننده، اگر نور به خوبی بر روی سوژه بتابد، می توان عکس های خیره کننده ای ثبت کرد. آیا این موضوع واقعا عجیب به نظر می رسد؟ در مواقعی، یک جنگل بعد از طوفان یا یک روز ابری، سوژه بهتری از یک غروب دراماتیک است.
بعضی اوقات شرایط نوری به صورت کلی شرایط مناسبی نیست اما عکس خیره کننده است و این بخاطر شرایط نوری خاصی است که در آن عکس ثبت شده است.
البته یک سری از مدل های نوری به اندازه کافی خاص هستند که در آنها باید به دنبال طیف وسیعی از سوژه ها برای عکاسی باشیم.
برای عکاسی در فضای باز ساعات طلایی طلوع و غروب خورشید وجود دارد. منظور از ساعات طلایی زمانی که آسمان با رنگ های خیره کننده پر شده و اتمسفر نور را به صورت درخشان تری نشان می دهد.

NIKON D800E + 70-200mm f/4 @ 100mm, ISO 100, 1/100, f/8.0

در مقابل شرایط مه آلود نیز تصاویر جذابی ارایه می کند. در واقع صحنه را خالی و ساده کرده و دنیا را در نوری سرد و آرام فرو می برد. مانند طوفان که آسمان را در هم فشرده و دنیا را تاریک می کند. همین مورد برای شب های مهتابی روشن و صاف هم صادق است که در آن مناظر سحر انگیز می شوند. زمانی میان ساعات آبی شب و نزدیک به ساعات طلایی مد نظر است جایی که خورشید در زیر خط افق قرار دارد و همه چیز در یک تم عمیق آبی و بنفش غوطه ور است.

NIKON D800E + 24mm f/1.4 @ 24mm, ISO 100, 1/3, f/16.0

به این موضوع توجه کنید که شرایط نوری و کیفیت آن چیزی است که با‌ آن روبرو می شوید و امکان تغییر آن برای شما وجود ندارد. اما برای صحنه هایی مهم و خاص شما می توانید کمی صبر کنید تا شرایط به ایده آل مورد نظر شما برسد.
هر تصویر به نور احتیاج دارد و هر عکس خوب محتاج نور خوب است.

سوژه

بیشتر ما زمانی عکاسی می کنیم که چیزی توجه ما را جلب کرده باشد. آن چیز همان “سوژه“ عکس ماست.
وقتی شما عکسی را برای کسی شرح می دهید تقریباً در مورد اولین چیزی که صحبت می کنید سوژه عکس است. مثلا “این عکس یک کوه پوشیده از برف در میان ابرهاست”. یا “این یک عکس از یک وال است که من سال گذشته دیدم”. “این عکس دوست من است”.

اهمیت سوژه در ایجاد یک عکس خوب

به عنوان یک انسان ما دنیا را به صورت سوژه ها تصور می‌کنیم. یک عکس مستند بخاطر سوژه و چطور نشان دادن آن شاخص می شود. اما اکثر افراد “چطور “ را متوجه نمی شوند. درواقع چشم آن ها فقط به خاطر سوژه درگیر شده و مابقی عوامل متغیر عکس مانند نور در پس زمینه سوژه محو می شود.
این همان جایی است که وجه فنی عکاسی هم به میان می آید. شما می خواهید سوژه خود را چطور تصویر کنید؟ شما می خواهید آنرا در عمق میدان محو کنید یا می خواهید همه چیز از پیش زمینه و پس زمینه در وضوح کامل باشند. آیا می خواهید عکستان با جزییات کامل باشد یا کمی امپرسیونیستی و محو؟
هر تصمیم فنی یک تاثیر خلاقانه در اینکه چطور شما سوژه خود را به بهترین شکل تصویر کنید، خواهد داشت. بنابراین وقتی شما یک سوژه مشخص را برای عکاسی انتخاب می کنید باید کمی آینده نگر باشید. اینکه چطور عکس این سوژه به صورت ایده آل ثبت خواهد شد و اینکه شما چطور به این مرحله خواهید رسید. نتیجه نهایی را تصور کنید و تمام تلاش خود را برای خلق آن انجام دهید.

NIKON D800E + 70-200mm f/4 @ 175mm, ISO 100, 1/250, f/4.

ترکیب بندی

در نهایت سومین مورد بسیار مهم در هر عکس، ترکیب بندی است.
ترکیب بندی در عکاسی در ساده ترین تعریف، قرار دادن سوژه های مختلف عکس در کنار هم است. این موضوع شامل محل قرارگیری دوربین، رابطه سوژه ها کنار هم و میزان تاکید بر سوژه اصلی یا حذف کردن کلی برخی موارد می شود. ترکیب بندی یعنی اینکه شما داستانتان را چطور تعریف می کنید. یک ترکیب بندی خوب داستان شما را به صورت موثر و بدون هیچ کژتاب و ابهامی تعریف می کند. بدین ترتیب مخاطب شما مجبور نیست از بین یک گره پیچیده پازلی را حل کند تا متوجه شود که چرا شما این عکس را ثبت کرده اید.

ترکیب بندی در مرحله ای از بازی وارد می شود که شما از خودتان بپرسید “چطور”. چطور شما می توانید زیبایی، هیجان، تاریکی، قدرت و نرمی یا دیگر احساسات را در حالت ایده آل، منتقل کنید؟ چطور می توانید سوژه های عکستان را در کنار هم قرار بدهید که عکس موفقی را خلق کنید؟ یک ترکیب بندی خوب بر قسمتی از عکس تاکید می کند که از همه مهم‌تر است و مابقی قسمت ها را که از محتوای عکس دور است بی اثر می کند. همانطور که متوجه شدیم ترکیب بندی موضوعی شخصی است و موارد مختلفی را در بر می گیرد. خیلی بیشتر از آن چیزی که بتوانیم در یک مقاله عنوان کنیم. در ادامه به بیان موارد ساده ای در مورد ترکیب بندی می پردازیم.

اصول ترکیب بندی

سادگی در ترکیب بندی 

عکس شما باید دقیقا همان چیزی که می خواهید را انتقال دهد. به صورت خلاصه پیام احساسی شما را منتقل کند. اگر در عکس شما موضوع مزاحم یا موضوعی با حالت یا احساس متفاوت وجود دارد، یاد بگیرید چطور می توان آنرا بهبود ببخشید.
هر چیزی که کیفیت عکس شما را پایین می آورد حذف کنید. ترکیب بندی خود را تغییر دهید و اثر آن را کمرنگ کنید. حتی اگر شما بخواهید عکسی متفاوت را ثبت کنید باید بتوانید موارد مورد نظر خود را حتی اگر خلاف اصول ترکیب بندی معمول باشد اعمال کنید تا همان داستان متفاوت عکس را بیان کنید. بهترین راه برای اصلاح بیشتر تصاویر، حذف جزییات و موارد بی استفاده  تا جایی که امکان دارد است.
این به معنی پاک کردن این موارد تنها در فوتوشاپ نیست. با اینکه پردازش عکس می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند اما این کمی دورتر از اصل ماجراست. اما اگر مهارت کافی در ساده سازی عکس هنگام عکاسی را ندارید قابل قبول است که از ابزار “spot healing” استفاده نمایید.
شاید تعدادی از موارد ناخواسته به عکس شما وارد شود و خب مشکلی نیست. این بسیار به ندرت پیش می آید که شما یک صحنه را بدون هیچ مشکل و مزاحمتی در اختیار داشته باشید. اما اگر شما نسبت به اتفاقاتی که در صحنه رخ می دهد آگاه باشید بیانگر این نکته است که شما راه زیادی را طی کرده اید تا آن را مطابق میل خود اصلاح نمایید.

NIKON D800E + 70-200mm f/4 @ 200mm, ISO 100, 1/160, f/9.0

تعادل در ترکیب بندی 

هر قسمت از عکس مقدار مشخصی از توجه را به خود جلب خواهد کرد. بعضی از نقاط بیشتر از سایرین. روشنایی، رنگ های اغراق شده و تضاد های شدید توجه مخاطب را به راحتی جلب می کند. همین موضوع برای سوژه های جذاب یا موارد ناخواسته در تصویر هم صادق است دقیقا همانطوری که در دنیای واقعی به نظر می رسد.
این موضوع به این دلیل مهم است که باید تعادل در عکس برقرار باشد. هنگام عکاسی دقت کنید که مهم‌ترین موضوع را در بهترین نقطه جاگذاری کنید. اگر یک سوم سمت چپ یا یک سوم سمت راست وزن برابری دارد ترکیب بندی می گوید که باید تعادل را برقرار کنید. حتی برای عکسی که ممکن است یک عکس نامتعادل باشد.

آیا عکس شما متعادل است؟ به فکر وزن بصری هر قسمت از تصویر خود باشید. تلاش کنید عکس را بر روی یک هرم تصور کنید. این هرم به کدام سمت خم خواهد شد؟

شما می توانید تصاویر خوب متعادل و تصاویر خوب نامتعادل بگیرید. در هر صورت این تصمیم تاثیر اصلی را بر روی احساس و حالتی که عکس منتقل می کند خواهد گذاشت. ترکیب متعادل ساکن و آرامبخش خواهد بود. یک ترکیب نا متوازن در نقطه مقابل می‌تواند توجه بیشتری را جلب کند و ممکن است به حالتی پویاتر و قوی تر در خروجی عکس بیانجامد.

NIKON D800E + 105mm f/2.8 @ 105mm, ISO 1400, 1/800, f/2.8
A balanced image

NIKON D5100 + 18-55mm f/3.5-5.6 @ 32mm, ISO 100, 6 seconds, f/22.0
An imbalanced image

 فضای تنفس در ترکیب بندی 

وقتی شما عکس می‌گیرید هر سوژه باید فضای تنفس خود یا فضای شخصی خود را داشته باشد. مگر اینکه شما دلیل خاصی برای عدم انجام آن داشته باشید. وقتی دو موضوع در مقابل یکدیگرند یا مقابل فضای کلی عکس، نتیجه ممکن است بی ثمر باشد. این موضوع بسیار سلیقه ای است اما اگر بگویم چه تعداد عکس بخاطر عدم توجه به این موضوع غیر قابل قبول هستند تعجب خواهید کرد. برای مثال عکس های یک کوه، اگر آنرا بصورت بسیار نزدیک به فضای بالای تصویر ثبت کنید یا بدتر کاملا قطع کنید!

NIKON D800E + 70-200mm f/4 @ 175mm, ISO 200, 1/25, f/5.6

برای مثال در این عکس موضوعات بی استفاده در کناره های عکس قرار دارد و سوژه اصلی یعنی بز کوهی فضای زیادی برای خودش دارد.

به هم پیوستگی در ترکیب بندی 

عکس خوب به این دلیل خوب است که تمامی عناصر موجود در ترکیب بندی در کنار یکدیگر همکاری می کنند. نه اینکه با یکدیگر درگیر و متضاد باشند. در بعضی موارد این همکاری کمی فراتر از این بوده و به آن به هم پیوستگی گفته می شود.
قسمت های مختلف یک عکس دارای شباهت های عمیق تر از آنچه در سطح دیده می شود را در بر می گیرد. برای مثال شما ممکن است از یک درخت عکس بگیرید به صورتی که شکلی مشابه یک کوه از دور به نظر برسد یا سوژه شما ممکن است یک تی شرت پوشیده باشد که همرنگ چشم هایش باشد. شاید ساده ترین مثال تصویر منظره ای باشد که به طور کامل در استخری از آب منعکس شده باشد. الگوهایی به این صورت دلیلی برای شاخص بودن عکس است و بیننده به راحتی رابطه بین آنها را درک می کند.
ایده های شما باعث می شود یک عکس منحصربه فرد بگیرید همچنین به هم پیوستگی همیشه ایجاد نمی شود اما زمانی که این اتفاق رخ داده باشد نتیجه بسیار قوی خواهد بود.

NIKON D800E + 105mm f/2.8 @ 105mm, ISO 100, 1/6, f/9.0
Here, the rocks and the clouds have a very similar shape, making the photo feel
more interconnected

نتیجه گیری

اگر شما در این موارد خبره و ماهر هستید؛نور، سوژه و ترکیب بندی، در واقع به مهم‌ترین عامل موفقیت یک عکس خوب دست پیدا کرده اید یا همان چگونگی انتقال احساسات در عکس.

عکس خوب احساسات ما را تحت تاثیر قرار می دهد و در ما ارتباط عمیق تری را طنین انداز می کند. نور حالت قوی و خاصی را ایجاد می کند. سوژه به مخاطب شما دلیلی برای برقراری ارتباط می دهد و ترکیب بندی، کامل کننده داستان عکس شماست.
در این مقاله تنها بخشی از رویه و ظاهر امر را بررسی کردیم. این بخش از عکاسی اقیانوس بی انتهاست. نقطه پایانی برای فهمیدن تمام راه های خلاقیت در عکاسی وجود ندارد. نور، سوژه و ترکیب بندی موضوعاتی هستند که همیشه درگیر عملگرایی شماست و با بیرون رفتن و شروع به عکاسی می توانید  آن را یاد بگیرید.
بنابراین برای اینکه بهترین تصاویر را بگیرید، بهتر است روی خلاقیت تمرکز کنید. موضوعات فنی قابل توجه بوده و همانطور که در مقاله به آن اشاره کردیم، هر تصمیم فنی یک تصمیم خلاقانه است. اما باید سعی کنید برای عکس خوب، قوی ترین تصمیم را بگیریم.

پیام و احساس شما هر زمان که دکمه شاتر را فشار می دهید، با تصمیمات شما متولد خواهد شد!